สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ได้ทรงห่วงใย และสนพระทัยในด้านการพัฒนาคุณภาพ
การศึกษาชีวิตของเหล่าพสกนิกรโดยตลอด เวลาที่จะช่วยเหลือประชาชนในด้านการศึกษาสมเด็จพระศรีนคริน
ทราบรมราชชนนี ทรงส่งเสริมให้เยาวชนของชาติในทุกพื้นที่ที่พระองค์เสด็จให้ได้รับการศึกษา เพื่อพัฒนา
ความรู้ประสบการณ์ อันจะช่วยให้คุณภาพชีวิตของคนนั้นดีขึ้น ในปีพุทธศักราช ๒๕๓๘ สมเด็จพระศรีนคริน
ทราบรมราชชนนีทรงพระประชวร และเสด็จสวรรคต กระทรวงศึกษาธิการสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของ
พระองค์ที่ทรงมีต่อการศึกษาของชาติ กระทรวงศึกษาธิการจึงถือเป็นโอกาสที่จะได้สนองพระราชปณิธานด้วย
การจัดสร้างสถานศึกษาเพื่อเป็นอนุสรณ์สถานให้อนุชนรุ่นหลังได้รำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน
สืบไป จึงได้มีการจัดตั้งตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ
              เมื่อวันที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๓๙ ให้จัดตั้งโรงเรียนมัธยมศึกษา ทั้งนี้ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ
และน้อมถวายราชสักการะแด่สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี โดยขณะแรกสถาปนาโรงเรียน ได้ใช้ชื่อว่า
“โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี” และต่อมาได้รับพระมหากรุณาธิคุณอันใหญ่
หลวงจาก พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ทรงพระราชทานชื่อโรงเรียนใหม่ว่า “โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์” และตามด้วยจังหวัด
ที่ตั้งของโรงเรียนสำหรับในเขตการศึกษา ๑๒ กรมสามัญศึกษา
              เมื่อวันที่ ๖ สิงหาคม ๒๕๕๕ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณอันสูงสุดจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า
กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน
รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารีทรงรับโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
จำนวน ๑๒ โรงเรียน อยู่ในพระราชูปถัมภ์ โดยเพิ่มชื่อต่อจากชื่อเดิมแต่ละโรงเรียนและตามด้วยในพระ
ราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีซึ่งเป็นสิริมงคลของโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติ
สมเด็จพระศรีนครินทร์ทั้ง ๑๒ โรงเรียน ประกอบด้วย
                          ๑. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ กาญจนบุรี
                          ๒. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ กำแพงเพชร
                          ๓. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ นครศรีธรรมราช
                          ๔. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ พะเยา
                          ๕. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ภูเก็ต
                          ๖. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ยะลา
                          ๗. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ร้อยเอ็ด
                          ๘. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ระยอง
                          ๙. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ลพบุรี
                          ๑๐. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ศรีสะเกษ
                          ๑๑. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ สมุทรสาคร
                          ๑๒. โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ หนองบัวลำภ